Wszyscy rodzice wiedzą, że zabawa w życiu dziecka w każdym wieku ma wręcz fundamentalne, znaczenie. Dlaczego? Odpowiedzi na to pytanie jest wiele.
Od malucha do zucha
Zabawy z dzieckiem należy zacząć już od wczesnego niemowlęctwa. Psychologowie dziecięcy rekomendują pierwsze próby zabaw nawet w wieku jednego miesiąca, kiedy noworodek zaczyna podnosić główkę, leżąc na brzuszku. Należy się wtedy położyć na brzuchu naprzeciw dziecka i zachęcać je do unoszenia główki. Można to robić po prostu uśmiechając się i mówiąc do niego lub używając zabawki wydającej cichy, kojący dźwięk, na przykład grzechotki lub szeleszczącego kocyka. Można bardzo powoli przesuwać wtedy zabawkę z boku na bok, aby niemowlę próbowało przekręcić główkę w kierunku dźwięku. Zabawy te wzmacniają mięśnie pleców oraz karku dziecka, co prawidłowo wpływa na jego dalszy rozwój, w tym pionizację ciała, a przy okazji mogą pomóc rodzicom we wczesnym wykryciu nawet drobnych nieprawidłowości słuchowych u swojego malucha.
Podobne zabawy można wykonywać, gdy dziecko leży na pleckach – wtedy również będzie mogło podążać główką za dźwiękiem zabawki lub głosem rodzica.
Zabawy w następnych miesiącach życia są równie istotne jak te z okresu poporodowego. Starsze dzieci mogą już uczestniczyć w bardziej zróżnicowanych zabawach. Na przykład, gdy dziecko już w miarę stabilnie trzyma główkę w górze, psychologowie oraz fizjoterapeuci dziecięcy polecają zabawę w samolot. Należy położyć dziecko na swoim przedramieniu, drugą ręką asekurować je za plecy i powoli obracać się raz w jedną, raz w drugą stronę, trzymając dziecko poziomo – zabawa ta wspomaga rozwój błędnika dziecka i dalsze wzmacnianie mięśni tylnych partii ciała. Przy takich zabawach należy zachować odpowiednie, powolne tempo zabawy oraz delikatność ruchów.
Zabawa i nauka
Zabawa ma olbrzymie znaczenie nie tylko dla niemowląt, lecz także dla starszych dzieci – od pierwszego roku życia, przez okres przedszkolny i wczesnoszkolny, do czasu późniejszej szkoły podstawowej.
Nie wszystkie dzieci lubią się uczyć, jednak wystarczy odpowiednie podejście i można zaszczepić im każdą wiedzę.
Tak można wykorzystać zabawę. Na przykład podczas zabawy można uczyć najmłodszych dzieci zwrotów grzecznościowych. Nawet najmłodsze maluchy można nauczyć empatii, pokazywać, że pewne zachowania (np. uderzenie rodzica) wywołują określoną reakcję. Przez zabawę można uczyć dzieci kolorów, nazw zwierząt, wspomagać ich osiągnięcia przedszkolne i szkolne. Od najmłodszych lat zabawą można uczyć dzieci także obowiązków domowych – zbierania zabawek, sprzątania po sobie.
Co mnie ciekawi?
Poprzez zabawę dzieci mogą odkrywać swoje zainteresowania. Jedne będą miały skłonność do prac plastycznych, inne sportowych, jeszcze inne będą chciały uczyć się śpiewu, tańca lub gry na instrumencie. Odkryta w dzieciństwie pasja może stać się późniejszym sposobem na życie. Nawet jeśli zostanie zarzucona, wspieranie dziecka w jego potrzebach i ogólnym rozwoju zaprocentuje w przyszłości.
Zabawa z dzieckiem – dlaczego jest tak ważna?
Nad znaczeniem zabawy w życiu dziecka od najmłodszych lat można by się jeszcze długo rozwodzić. Najogólniej można stwierdzić, że zabawa z dzieckiem stanowi podstawę do rozwoju jego zdolności ruchowych, psycho-ruchowych, a nawet społecznych – wspomaga rozwój fizyczny i psychiczny, uczy podstaw funkcjonowania w społeczeństwie lub grupie, a nawet potrafi być ważną wskazówką dla rodziców, czy ich maluch rozwija się prawidłowo i kiedy należy zgłosić niepokojące spostrzeżenia lekarzowi.